υπερβατικότητα

υπερβατικότητα
η, Ν [υπερβατικός]
1. η ιδιότητα τού υπερβατικού
2. (φιλοσ.) α) η ύπαρξη τών υπερβατικών πραγματικοτήτων
β) θεολογική θεωρία κατά την οποία ο θεός δεν υπάρχει μέσα στον κόσμο ως ζωική αρχή που εμψυχώνει κάθε ον, αλλά βρίσκεται απέναντι ή υπεράνω τών δημιουργημάτων του, όπως λ.χ. ένας εφευρέτης απέναντι στη μηχανή που εφεύρε
γ) θεωρία σύμφωνα με την οποία πίσω από τα αισθητά φαινόμενα ή από τα φαινόμενα, γενικά, υπάρχουν διαρκείς ουσίες ή πράγματα καθ' εαυτά, τών οποίων εκφάνσεις αποτελούν τα φαινόμενα
δ) θεωρία σύμφωνα με την οποία υπάρχουν σταθερές σχέσεις αλήθειας οι οποίες δεσπόζουν πάνω στα γεγονότα και δεν εξαρτώνται από αυτά
δ) (κατά την υπαρξιστ. φιλοσ.) η κίνηση με την οποία το ατομικό Εγώ, διαλογιζόμενο πάνω στην ύπαρξή του ή δοκιμαζόμενο από αγωνία γι' αυτήν, υπερβαίνει την υπαρξιακή του κατάσταση και φθάνει στην ύπαρξη ενός όντος διαφορετικού από αυτό το ίδιο και μιας δύναμης ανώτερης τής δικής του και πάνω από τις αλλοτριωτικές συνθήκες τής καθημερινής ζωής.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • Κίρκεγκορ, Σέρεν Όμπι — (Sören Aabye Kierkegaard, Κοπεγχάγη 1813 – 1855). Δανός φιλόσοφος και θρησκευτικός στοχαστής. Ο πατέρας του ήταν ένας πλούσιος έμπορος από την Κοπεγχάγη, άκαμπτος λουθηρανός, ο οποίος ανέθρεψε τον γιο του σε αυστηρά θρησκευτικό περιβάλλον και… …   Dictionary of Greek

  • Λουθηρανισμός — Η διδασκαλία του μεταρρυθμιστή της χριστιανικής θρησκείας Μαρτίνου Λούθηρου (βλ. λ.) και των μαθητών του· οι οπαδοί του λ. ονομάζονται ευαγγελικοί. Στη βάση της διδασκαλίας του Λούθηρου υπάρχει μια απαισιόδοξη ενατένιση της ανθρώπινης φύσης, που… …   Dictionary of Greek

  • διαφωτισμός — Ιδεολογικό και πολιτιστικό κίνημα του 18ου αι., που επεκτάθηκε σχεδόν σε όλους του κύκλους των πνευματικών ανθρώπων της Ευρώπης, αλλά είχε τα κέντρα ακτινοβολίας του και τους σημαντικότερους εκπροσώπους του αρχικά στην Αγγλία και αργότερα κυρίως… …   Dictionary of Greek

  • ιουδαϊσμός — Όρος που αποδίδεται στη θρησκεία και στους θεσμούς του εβραϊκού λαού από την εποχή της βαβυλώνιας αιχμαλωσίας. Στη διάρκειά της αναπτύχθηκε μια νέα πνευματικότητα, που επικεντρώθηκε προπάντων στη λατρεία του λόγου του Θεού, ο οποίος περιέχεται… …   Dictionary of Greek

  • νεοορθοδοξία — η [ορθοδοξία] θεολ. κίνηση που εμφανίστηκε μέσα στα πλαίσια τής θεολογικής σκέψης τών Διαμαρτυρομένων τον 20ό αιώνα και χαρακτηρίζεται από την αντίδραση στον φιλελευθερισμό και από την επιστροφή σε ορισμένες ορθόδοξες θεωρίες τής Μεταρρύθμισης,… …   Dictionary of Greek

  • ουμανισμός — Πολιτιστικό κίνημα (λογοτεχνικό, φιλολογικό και φιλοσοφικό), που συνδυάζεται με την καλλιτεχνική Αναγέννηση των ευρωπαϊκών κρατών κατά τον 15o και 16o αι. Ο ο. ξεκινά από την τάση προς μόρφωση, την αγωγή και την πνευματική και σωματική… …   Dictionary of Greek

  • πανθεϊσμός — Δοξασία που τείνει να θεοποιήσει το σύμπαν και στην οποία φτάνει κανείς με τον φιλοσοφικό στοχασμό, ξεπερνώντας, εσωτερικά, μια πολυθεϊστική θρησκεία. Στον πολυθεϊσμό, οι θεοί ενυπάρχουν στη φύση, είναι οι ίδιες οι μορφές της φυσικής… …   Dictionary of Greek

  • πλατωνισμός — Με τον όρο αυτό χαρακτηρίζεται μια πνευματική κατεύθυνση που προχωρεί πολύ πέρα από τα όρια μιας συγκεκριμένης φιλοσοφικής σχολής (αυτής που ίδρυσε ο Πλάτων) για να γίνει μια γενική τάση της σκέψης που, με διάφορες μορφές και τρόπους, ξαναγυρίζει …   Dictionary of Greek

  • φίλων — Όνομα ιστορικών προσώπων. 1. Φ. ο Αθηναίος. Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Αθήνα επί Τριάκοντα Τυράννων και πήγε στον Ωρωπό, απ’ όπου έκανε επιδρομές εναντίον της πόλης. Όταν γύρισε, κατόρθωσε να εκλεγεί βουλευτής. Εναντίον του στρέφεται ο 31ος… …   Dictionary of Greek

  • Εριγένης, Ιωάννης ο Σκότος — (John ScotusErigenaEriugena, Ιρλανδία 810 – 877;). Φιλόσοφος και θεολόγος. Από το 847 έζησε στο Παρίσι, όπου διετέλεσε διευθυντής της Παλατιανής Σχολής του Παρισιού. Με εντολή του Φράγκου βασιλιά Καρόλου Β’ του Φαλακρού μετέφρασε από τα ελληνικά… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”